Ονοματεπώνυμο Εκπαιδευτικού/ων: Σεβαστιανή Ρούλια, Αναστασία Μισιρλή
Σχολική/ες Μονάδα/ες:
15ο Νηπιαγωγείο Πατρών

Στοιχεία συμμετεχόντων μαθητών/τριών
Τάξη/τμήμα, αριθμός, φύλο, σύνολο: Ολοήμερο τμήμα, 17 νήπια (10 κορίτσια- 7 αγόρια) 5 προνήπια (2 κορίτσια- 3 αγόρια) , σύνολο 22

Χρονική Περίοδος Υλοποίησης: Φεβρουάριος- Μάρτιος 2016

Περιγραφή του έργου

Το έναυσμα ενασχόλησης με την εργασία προέκυψε από την πραγματοποίηση του Ευρωπαϊκού προγράμματος DALIE (http://www.unilim.fr/dalie/) στην τάξη του ολοήμερου τμήματος του 15ου νηπιαγωγείου Πατρών, υπό την καθοδήγηση και επιστημονική υποστήριξη του καθηγητή του Τ.Ε.Ε.ΑΠ.Η κ. Βασίλειου Κόμη και της Δρ. Αναστασίας Μισιρλή. Το πρόγραμμα αφορά στη διδακτική και μάθηση της πληροφορικής στην προσχολική εκπαίδευση. Ειδικότερα επικεντρώνεται στη μελέτη της ανάπτυξης ικανοτήτων προγραμματισμού (Υπολογιστικής Σκέψης) σε παιδιά προσχολικής ηλικίας με τη χρήση εργαλείων ρομποτικής (προγραμματιζόμενα ρομπότ με τη γλώσσα προγραμματισμού Logo).

Την αρχική ιδέα, καθώς πρόκειται για παιδιά προσχολικής ηλικίας την είχα εγώ ως νηπιαγωγός- εκπαιδευτικός της τάξης και στη συνέχεια προτάθηκε ως ιδέα από κάποια νήπια για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Teachers4Europe “ΤΑΞΙΔΕΥΩ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ- ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΗΣ».

Οι δραστηριότητες του προγράμματος πραγματοποιούνται στoπλαίσιo του Νέου Αναλυτικού προγράμματος Σπουδών στο νηπιαγωγείοκαι ειδικότερα στον άξονα με γνωστικό περιεχόμενο: Τ.Π.Ε διερευνώ, πειραματίζομαι, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις Τ.Π.Ε. Οι μαθητές και μαθήτριες που συμμετέχουν δεν είχαν καμία προηγούμενη εμπλοκή αφενός με την εκπαιδευτική ρομποτική και αφετέρου με τον προγραμματισμό.

Σαν εκπαιδευτικό πακέτο ρομποτικής χρησιμοποιείται το προγραμματιζόμενο ρομπότ Βee-Βot το οποίο μαζί με το εκπαιδευτικό σενάριο και αντίστοιχο διδακτικό υλικό παραχωρήθηκε εξ ολοκλήρου από το Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η. και τον καθηγητή κ. Βασίλειο Κόμη (ερευνητική ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση»).Ειδικότερα το εκπαιδευτικό σενάριο και το διδακτικό υλικό αναπτύχθηκε από την Δρ. Αναστασία Μισιρλή και αποτελεί τμήμα της διδακτορικής της διατριβής (Μισιρλή, 2015) και περιλαμβάνει:α) δάπεδα περιήγησης (mats) για την κίνηση του Βee-Βot, β) κάρτες αναπαράστασης των εντολών κατεύθυνσης και προσανατολισμού, γ) πρόσθετο υλικό για την πλαισίωση του εκπαιδευτικού σεναρίου.

Οι χάρτες που χρησιμοποιήθηκαν για το πρόγραμμα «Ταξιδεύω στην Ευρώπη- Γνωρίζω τα μνημεία της και τον πολιτισμό της» χρηματοδοτήθηκαν και αγοράστηκαν από εμένα, την υπεύθυνη νηπιαγωγό, από τη Γαλλία και το e-shop www.omy.fr, καθώς και όλο το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για το παραπάνω πρόγραμμα.

Το πρόγραμμα ξεκίνησε με το εκπαιδευτικό σενάριο: «Το Βee-Βot προγραμματίζεται και περιηγείται στο Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής Πάνος Μυλωνάς». Αφού πραγματοποιήθηκαν όλες οι φάσεις του πρότυπου σεναρίου και τα νήπια είχαν εξοικειωθεί αρκετά με το ρομπότ και τον τρόπο προγραμματισμού του, συμφωνήσαμε να το εντάξουμε στο Ευρωπαικό πρόγραμμα Teachers4Europe “Ταξιδεύω στην Ευρώπη-Γνωρίζω τα μνημεία της και τον πολιτισμό της». Σκοπός ήταν η εξοικείωση των παιδιών με το χειρισμό και τον έλεγχο του προγραμματιζόμενου ρομπότ Βee-Βot με οργανωμένο τρόπο χρησιμοποιώντας αυτοματοποιημένη στρατηγική σύνταξης προγράμματος, ώστε να εντοπίζουν στο χάρτη τα μνημεία που εικονίζονται. Η πόλεις που επιλέχτηκαν είναι το Λονδίνο και το Παρίσι. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης μνημεία- μινιατούρες από την προσωπική μου συλλογή και ο χάρτης απέκτησε τρισδιάστατη μορφή.

Οι στόχοι της διδακτικής παρέμβασης ήταν να χρησιμοποιηθούν στο πρόγραμμα οι Τ.Π.Ε ως προστιθέμενη αξία στο ισχύον πρόγραμμα σπουδών:

  1. Τ.Π.Ε. – Προγραμματισμός: να χρησιμοποιήσουν εντολές κατεύθυνσης και προσανατολισμού προς συγκεκριμένο μνημείο με χρήση καρτών αναπαράστασης εντολών αυτοματοποιημένα, ώστε να γνωρίσουν καλύτερα τη θέση του μνημείου στο χάρτη.
  2. Τ.Π.Ε. – Μαθηματικά: α) αντιστοίχιση: μνημείο με εικόνα, θέση στο χάρτη, σχεδίαση διαδρομή και εκτέλεση, β) χωρικές έννοιες: θέση μνημείου στο χάρτη, γ) απαρίθμηση- καταμέτρηση για την ολοκλήρωση της διαδρομής.
  3. Τ.Π.Ε. – Γλώσσα: α) βρίσκω τη λέξη στο χάρτη και σε κάρτα, προγραμματίζω διαδρομή, β) ανασύνθεση λέξης : τοποθετούμε τα γράμματα που συνθέτουν τη λέξη του ονόματος του μνημείου σε περιοχές του χάρτη, προγραμματίζουμε διαδρομές συλλογής των γραμμάτων από το bee-bot και ανασυνθέτουμε την λέξη, γ) σχεδιάζουμε πολλαπλές διαδρομές από μνημείο σε μνημείο με χρήση εικόνων και εντολών σαν κυνήγι κρυμμένου θησαυρού.

Το σενάριο προβλέπει μια δραστηριότητα για κάθε στόχο. Ξεκινήσαμε με προγραμματισμό του ρομπότ σε πιο μικρή επιφάνεια εργασίας με πιο μικρές διαδρομές ώστε να γίνει κατανοητό στα παιδιά πώς λειτουργεί, στη συνέχεια ονομάσαμε τα μνημεία της κάθε χώρας που επισκεπτόμαστε στα πλαίσια του προγράμματος και τα νήπια χωρίστηκαν σε ομάδες των 5 ή 6 ατόμων και στη συνέχεια κάθε ομάδα σε 2 υποομάδες των 3 ατόμων, όπου η μία επέλεγε το μνημείο και προγραμμάτιζε το ρομπότ για τη διαδρομή χρησιμοποιώντας τις κάρτες εντολών και η άλλη ομάδα εκτελούσε τις εντολές. Το πρόγραμμα είναι ακόμα σε εξέλιξη και μέχρι στιγμής πραγματοποιείται σύμφωνα με το σχεδιασμό του.

Η αξιολόγηση του προγράμματος εκκρεμεί καθώς το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί γύρω στα μέσα Μαρτίου.

Σχετικό βίντεο με τις δραστηριότητες των μαθητών δεν έχει ακόμη δημιουργηθεί καθώς το πρόγραμμα είναι σε εξέλιξη. Θα σας αποσταλεί με το πέρας της διδακτικής παρέμβασης (τέλη Μαρτίου).

Βιβλιογραφία, Πηγές, Παραπομπές

  • Κόμης, Β. (2005). Εισαγωγή στη Διδακτική της Πληροφορικής, Εκδόσεις Κλειδάριθμος.
  • Μισιρλή, Α., Κόμης, Β. (2012). Αναπαραστάσεις των παιδιών προσχολικής ηλικίας για το προγραμματιζόμενο παιχνίδι Bee-Bot. 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Διδακτική της Πληροφορικής, Φλώρινα.
  • Μισιρλή, Α. (2015). Η ανάπτυξη ικανοτήτων αλγοριθμικής σκέψης και προγραμματισμού σε παιδιά προσχολικής ηλικίας με τη χρήση προγραμματιζόμενων ρομπότ (Μη δημοσιευμένη διδακτορική διατριβή). Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η. Πανεπιστήμιο Πατρών, Πάτρα, Ελλάδα.